Πεποιθήσεις που Περιορίζουν – Αναγνώριση και Υπέρβαση

Το παπούτσι, ήταν τόσο σφιχτά δεμένο στο πόδι της, που μετά βίας μπορούσε να περπατήσει.

Ωστόσο, το μικρό κορίτσι, όσο αβάσταχτος και να ήταν ο πόνος, αδυνατούσε να ξεσπάσει σε κλάματα, μπροστά στην κατάμεστη σχολική αυλή.
Δεν ήθελε να φανεί “δύσκολη”ή κλαψιάρα”.
Έμαθε να καταπίνει τον πόνο της , για να μην είναι βάρος.

Αργότερα, το κορίτσι αυτό μεγάλωσε και έγινε γυναίκα.

Μια γυναίκα όμως, που έμαθε να ζητά πάντα λίγα, να μην διεκδικεί και να μην μιλά.


Πίσω από όλη αυτή τη σιωπή, ζει μια παλιά πεποίθηση: “Αν εκφραστώ, θα με απορρίψουν”.

Όλοι μας κουβαλάμε τέτοιες πεποιθήσεις.
Όχι σαν συνειδητές σκέψεις, αλλά σαν υπόγεια ρεύματα που κατευθύνουν τη ζωή μας.
Μια φράση που κάποτε ειπώθηκε θυμωμένα.
Ένα βλέμμα αποδοκιμασίας.
Η αίσθηση ότι δεν αρκούσαμε.
Γίνονται όλα μέρος ενός εσωτερικού προγράμματος που λέει:

  • “Πρέπει να προσπαθώ περισσότερο.”
  • “Δεν αξίζω, αν δεν είμαι τέλειος.”
  • “Αν ανοιχτώ, θα πληγωθώ.”
  • “Οι άνθρωποι τελικά με εγκαταλείπουν.”

Αυτές είναι περιοριστικές πεποιθήσεις.
Φράσεις που γίνονται κανόνες ζωής.
Όχι επειδή είναι αληθινές – αλλά επειδή κάποτε μας βοήθησαν να εξηγήσουμε το ανεξήγητο.

Μας βοήθησαν να επιβιώσουμε.

Ποιος πρώτος μίλησε για τις Πεποιθήσεις;

Οι πεποιθήσεις μας, αυτές οι αόρατες δυνάμεις που μας καθοδηγούν, δεν είναι κάτι καινούργιο.

Ο Sigmund Freud ήταν από τους πρώτους που μίλησε για την επιρροή των ασυνείδητων πεποιθήσεων, συνδέοντάς τες με τις πρώιμες εμπειρίες και τα τραύματα του παρελθόντος.

Αργότερα, ο Albert Ellis ανέφερε ότι πολλές από αυτές τις πεποιθήσεις είναι περιοριστικές, σαν αόρατα κλουβιά που περιορίζουν τις δυνατότητές μας και την αληθινή μας έκφραση.

Αυτές οι σκέψεις, τα “πρέπει” και τα “δεν αξίζω”, έχουν ρίζες βαθιές, σφυρηλατημένες μέσα από λόγια και βλέμματα του παρελθόντος, που συχνά τις κουβαλάμε χωρίς να τις αμφισβητούμε.

Όμως, ίσως το μεγαλύτερο μυστικό τους να είναι, ότι δεν χρειάζεται να τις αποδεχτούμε ως αλήθειες.

Μπορούμε να μάθουμε να τις αναγνωρίζουμε, να τις βλέπουμε για ό,τι είναι:

Σκέψεις που δεν ορίζουν τη ζωή μας, αν δεν τους το επιτρέψουμε.

Και έτσι, ξεκινά το ταξίδι της αναγνώρισης, της αποδοχής και τελικά, της μεταμόρφωσης.

Πώς δημιουργούνται οι Πεποιθήσεις

Οι περισσότερες από τις πεποιθήσεις μας δημιουργούνται στα πρώτα χρόνια της ζωής μας – την πιο ευάλωτη, εύπλαστη και καθοριστική περίοδο για την προσωπικότητά μας.

Σ’ εκείνη τη φάση, δεν έχουμε αναπτυγμένο κριτικό φίλτρο, λειτουργούμε σαν “σφουγγάρι”απορροφώντας αδιακρίτως όσα βλέπουμε, ακούμε και βιώνουμε.

Αυτό σημαίνει ότι πολλές από τις βαθύτερες πεποιθήσεις μας δεν είναι καν “δικές μας”, αλλά έχουν “κληρονομηθεί” ή “διδαχθεί” από άλλους: γονείς, δασκάλους, συγγενείς, κοινωνία, ΜΜΕ.

Ένα παιδί που άκουγε τον πατέρα του να λέει “οι άντρες δεν κλαίνε”, δεν καταλάβαινε το γιατί. Αλλά ένιωθε.

Κάθε φορά που δάκρυζε και του έλεγαν “ντροπή”κατέγραφε μια νέα γραμμή στον εσωτερικό του χάρτηΑν δείχνω αδυναμία, δεν είμαι άντρας”.

Κάθε εμπειρία που συνοδεύτηκε από έντονο συναίσθημα και επαναλήφθηκε, έγινε πεποίθηση.

Ή Κάποιος που μεγάλωσε σε ένα αυστηρά θρησκευόμενο περιβάλλον ίσως να πιστεύει πως το να αμφισβητείς το Θεό είναι επικίνδυνο.

Και ίσως να περάσει χρόνια παλεύοντας ανάμεσα στον φόβο και την ανάγκη του να ακούσει τη δική του φωνή.

Δεν χρειάζονται λέξεις για να σχηματιστεί μια πεποίθηση.
Χρειάζεται μόνο μια εμπειρία με έντονο συναίσθημα.

Μια στιγμή ντροπής, εγκατάλειψης, φόβου, ή και απλώς… σιωπής.
Το παιδί δεν αναλύει, ούτε συγκρίνει.

Αισθάνεται.

Και μέσα σε κάθε αίσθηση, φυτεύεται ένας σπόρος αντίληψης.
Ένα βλέμμα αποδοκιμασίας γίνεται: “Δεν αξίζω”.
Μια επαναλαμβανόμενη απουσία γίνεται: “Οι άλλοι φεύγουν πάντα”.
Μια φράση που άκουσες συχνά, χωρίς καν να την καταλάβεις, γίνεται χάρτης ζωής.

Μπορεί να είμαστε πια ενήλικες.

Να έχουμε χτίσει καριέρες, σχέσεις, οικογένειες.
Αλλά μέσα μας συνεχίζει να μιλάει εκείνη η παιδική φωνή – χαμηλόφωνα, αλλά αδιάκοπα.
“Αν δείξω το ποιος είμαι, θα με απορρίψουν”,
“Αν ζητήσω, θα μου πουν όχι”,
“Αν δε 
τους φροντίσω, δε θα με χρειάζονται”.
Η φωνή αυτή προέρχεται από μια παλιά στιγμή, τόσο έντονη, που επαναλήφθηκε στο μυαλό μέχρι να μεταμορφωθεί σε “αλήθεια”.
Και όσο δεν την αναγνωρίζουμε, γίνεται ο αόρατος σκηνοθέτης της ζωής μας.

Από την Αναγνώριση στην Υπέρβαση: Πώς αλλάζουν οι Πεποιθήσεις

Δεν μπορούμε να αλλάξουμε κάτι που δεν αναγνωρίζουμε.
Αν όμως παρατηρήσουμε με προσοχή τις επαναλαμβανόμενες σκέψεις, τα μοτίβα που μας κρατούν πίσω, μπορούμε να τα επαναδιαπραγματευτούμε.

Δεν είσαι η πεποίθησή σου.
Είσαι εκείνος που τη βλέπει.

Η υπέρβαση δεν γίνεται με το ζόρι.
Δεν είναι υπόθεση θέλησης.
Είναι πράξη ενσυνειδητότητας και επανάληψης.

Η νευροπλαστικότητα του εγκεφάλου, μας δείχνει πως ό,τι έχει διδαχθεί, μπορεί και να ξε-διδαχθεί.
Αρκεί να δοθεί χώρος σε νέες εμπειρίες, νέες σχέσεις, νέες ερμηνείες.

Και αυτό, κάποιες φορές, ξεκινά με το πιο απλό:

Να αναρωτηθούμε: “Αυτό που μόλις σκέφτηκα… είναι αλήθεια ή απλώς μια παλιά πεποίθηση που μιλάει;”

Και κάπου εκεί γεννιέται η πιο παράξενη επίγνωση:
Δεν είμαι αυτές οι φράσεις.

Εγώ τις βλέπω, εγώ τις ακούω.

Η αμφισβήτηση αρχίζει πάντα σιωπηλά.

Δεν είναι επανάσταση, είναι ψίθυρος.

Κάτι μέσα σου ρωτάει αν όλα αυτά που πιστεύεις, είναι πράγματι δικά σου, ή απλώς σου τα φόρεσαν άλλοι.

Οι πεποιθήσεις δεν πέφτουν από μόνες τους.

Χρειάζονται κάτι καινούριο για να μετακινηθούν.

Μια νέα εικόναένα διαφορετικό συναίσθημαμια εμπειρία που δεν χωράει στα παλιά καλούπια.

Και δεν συμβαίνει μια φορά, είναι μια επανάληψη, σαν ήπιο σφυροκόπημα, μέχρι το παλιό να υποχωρήσει.

Αν αρχίσεις να φέρεσαι σαν να είσαι ήδη αυτό που θέλεις να γίνεις, κάποια στιγμή ο εγκέφαλος σου σταματά να διαμαρτύρεται.

Και το παλιό αφήνεται.

Όχι επειδή το πολεμάς, αλλά επειδή δεν ταιριάζει πια.

Δεν χρειάζεται να γκρεμίσεις το παρελθόν για να αλλάξεις.
Αρκεί να σταματήσεις να χτίζεις πάνω του.

Υ.Γ.

Χθες ήμουν έξυπνος, ήθελα να αλλάξω τον κόσμο.Σήμερα είμαι σοφός, αλλάζω τον εαυτό μου.”– Rumi

Γιώργος Ντίνος
Σύμβουλος Αυτογνωσίας & Μεταμόρφωσης

Well-being Mentor

Co-founder of Butterfly Effect Holistic Harmony Center

Ακολούθησε μας για περισσότερες συμβουλές και έμπνευση!

Μάθε περισσότερα και ανακάλυψε τον κόσμο του Butterfly Effect Holistic Harmony Center

Δείτε Eπίσης