Οι ελληνικές τράπεζες εισέρχονται σε φάση αναδιάρθρωσης της καταθετικής τους βάσης, καθώς οι πελάτες φαίνεται να εγκαταλείπουν σταδιακά τις παραδοσιακές προθεσμιακές καταθέσεις και να αναζητούν πιο αποδοτικές επιλογές. Οι διαχειριστές κεφαλαίων, αλλά και οι θυγατρικές asset management των τραπεζών, καλούνται να εκμεταλλευτούν το νέο αυτό τοπίο, ενισχύοντας την επενδυτική γκάμα με προϊόντα που θα αποφέρουν υψηλότερες αποδόσεις αλλά και μεγαλύτερα περιθώρια για τις ίδιες τις τράπεζες.

📉 Προθεσμιακές υπό πίεση: Μειώσεις σε όλες τις τράπεζες

Η τάση αποκλιμάκωσης των επιτοκίων προθεσμίας, σε συνδυασμό με τη λήξη σημαντικού όγκου υφιστάμενων προθεσμιακών μέσα στους επόμενους έξι μήνες, οδηγεί σε σταδιακή μεταφορά κεφαλαίων προς άλλες μορφές επενδύσεων.

• Alpha Bank: Καταγράφηκε πτώση καταθέσεων κατά 0,6 δισ. ευρώ στο πρώτο τρίμηνο του 2025, με τις προθεσμιακές να υποχωρούν από 14,9 δισ. σε 14,3 δισ. ευρώ. Το μερίδιό τους στην καταθετική πίτα έπεσε στο 28,3%.
• Εθνική Τράπεζα: Διαθέτει τη μικρότερη εξάρτηση από προθεσμιακές, οι οποίες περιορίστηκαν από 10,9 δισ. στα 10,4 δισ. ευρώ. Το αποδοτικό τους επιτόκιο έπεσε στο 1,8%.
• Πειραιώς: Παρότι διατηρεί σταθερό το μερίδιο των προθεσμιακών (13,76 δισ. ευρώ), παρατηρείται μείωση του κόστους τους στο 1,84%. Το pass-through παραμένει χαμηλό, στο 52%.
• Eurobank: Είδε μείωση συνολικών καταθέσεων κατά 1,5 δισ. ευρώ, με τις προθεσμιακές να υποχωρούν σε συμμετοχή στο 32% από 33%. Ο στόχος για φέτος είναι ακόμη χαμηλότερος, στο 30%.

📈 Αντεπίθεση μέσω επενδυτικών προϊόντων: Άνοδος 40% στις καθαρές πωλήσεις

Καθώς οι προθεσμιακές καταθέσεις χάνουν τη δυναμική τους, οι τράπεζες στρέφονται με αυξημένο ρυθμό στην προώθηση επενδυτικών προϊόντων, κυρίως μέσω των ΑΕΔΑΚ:

• Συνολικές καθαρές εισροές αμοιβαίων κεφαλαίων: +1,6 δισ. ευρώ το πρώτο τρίμηνο.
• Eurobank και Πειραιώς κυριαρχούν, με 515 και 560 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.
• Η Alpha Bank δείχνει πιο περιορισμένη δυναμική στις καθαρές πωλήσεις, ωστόσο κερδίζει μέσω συνεργασιών (UniCredit).
• Η Εθνική αυξάνει σταθερά τις τοποθετήσεις σε ομολογιακά αμοιβαία, με 1,1 δισ. ευρώ να μετακινούνται από προθεσμιακές σε επενδυτικά προϊόντα μέσα σε έναν χρόνο.

📊 Η μεγάλη πρόκληση: Από τη σιγουριά στο ρίσκο – αλλά με σχέδιο

Η μετάβαση των επενδυτών από ασφαλή προϊόντα σε πιο αποδοτικές αλλά ριψοκίνδυνες επιλογές δεν μπορεί να είναι παροδική. Οι τράπεζες πρέπει να ενισχύσουν την επενδυτική κουλτούρα στην ελληνική αγορά:

• Ανάγκη για διαφοροποίηση προϊόντων προς thematic ETFs, γεωγραφικές περιοχές και εξειδικευμένα funds.
• Εστίαση σε νεανικούς και τεχνολογικά εξοικειωμένους επενδυτές με ενδιαφέρον για αγορές εξωτερικού και κρυπτονομίσματα.
• Αξιοποίηση συνεργειών με διεθνείς οίκους, όπως οι συμπράξεις Alpha Bank – UniCredit, Eurobank – JP Morgan, που ενισχύουν την τεχνογνωσία και εμπλουτίζουν τη γκάμα, χωρίς την ανάγκη ανάπτυξης in-house.

💰 Στόχος: Έσοδα από προμήθειες αντί για τόκους

Οι παραπάνω αλλαγές δεν είναι απλώς στρατηγικές επιλογές – είναι επιβεβλημένες. Οι προμήθειες από διαχείριση κεφαλαίων παραμένουν χαμηλότερες σε σύγκριση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο:

• Μέσος όρος προμηθειών ως ποσοστό AUM: 59 μονάδες βάσης για Alpha, Eurobank, Εθνική.
• Πειραιώς ξεχωρίζει, με 82 μ.β., χάρη στην επιθετική στρατηγική στο asset management.

🎯 Συμπέρασμα: Η τραπεζική επενδυτική εποχή ξεκινά τώρα

Η σταδιακή απόσυρση από τις παραδοσιακές καταθέσεις δείχνει ότι το κοινό είναι πλέον ανοιχτό σε νέες επιλογές. Οι τράπεζες καλούνται να κινηθούν γρήγορα και με ευελιξία, προωθώντας επενδυτικά προϊόντα με γνώμονα τη διαφοροποίηση, την καινοτομία και τη δημιουργία εμπιστοσύνης.