Η Ελλάδα καταγράφει το υψηλότερο ποσοστό παραοικονομίας μεταξύ όλων των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με νέα διεθνή μελέτη. Παρά την αυξημένη χρήση ηλεκτρονικών πληρωμών και τον περιορισμό των μετρητών, η σκιώδης οικονομία εξακολουθεί να αποτελεί σοβαρό ζήτημα.
Η έκθεση του Κέντρου Οικονομικής Πολιτικής Έρευνας (CEPR) αποκαλύπτει ότι η παραοικονομία στη χώρα ανέρχεται στο 36% του ΑΕΠ, ποσοστό υπερδιπλάσιο του μέσου όρου των ανεπτυγμένων κρατών (17%) και της Ε.Ε. (15%).
Με διαφορά ακολουθούν η Ιταλία (31%), ενώ Ισπανία και Πορτογαλία καταγράφουν ποσοστό 24%. Στη συνέχεια, χώρες όπως η Λιθουανία, η Λετονία και η Βουλγαρία εμφανίζουν ποσοστά γύρω στο 20%. Στον αντίποδα, χώρες όπως η Γερμανία (13%), η Γαλλία (14%), αλλά και κράτη της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης, όπως η Αυστρία, η Σλοβενία, η Σουηδία και η Ελβετία, παρουσιάζουν σαφώς χαμηλότερα ποσοστά (6% – 9%), με το Βέλγιο να καταγράφει το μικρότερο ποσοστό (5%).
Η αυξανόμενη παραοικονομία στην Ελλάδα
Αξιοσημείωτο είναι ότι, σύμφωνα με την έκθεση, από το 1999 έως το 2020 η παραοικονομία στη χώρα αυξήθηκε κατά 4%. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι το φαινόμενο αυτό αντικατοπτρίζει βαθύτερα διαρθρωτικά προβλήματα στη φορολογική συμμόρφωση, τους ελεγκτικούς μηχανισμούς και την εμπιστοσύνη στους θεσμούς.
Σύμφωνα με τους αναλυτές, αν η Ελλάδα θέλει να ενισχύσει τα δημόσια έσοδα, να βελτιώσει την κοινωνική δικαιοσύνη και να προωθήσει την ανάπτυξη, η καταπολέμηση της παραοικονομίας πρέπει να αποτελέσει βασική προτεραιότητα.
Η γενικότερη οικονομική εικόνα της Ελλάδας
Πέρα από την παραοικονομία, η μελέτη αναφέρει ότι το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ελλάδας ανέρχεται στο 70% του μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αν και έχει σημειωθεί μια μικρή πρόοδος σε σχέση με προηγούμενα χρόνια, η ελληνική οικονομία δεν έχει ακόμα επιστρέψει στα επίπεδα προ της κρίσης του 2008. Αυτό οφείλεται στις μακροχρόνιες συνέπειες των μνημονίων, την ύφεση και τις διαρθρωτικές αδυναμίες που συνεχίζουν να εμποδίζουν την ανάπτυξη.
Η έκθεση του CEPR υπογραμμίζει την ανάγκη για ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις στη φορολογική πολιτική και τους ελεγκτικούς μηχανισμούς, ώστε να περιοριστεί η παραοικονομία και να ενισχυθεί η ανάπτυξη της χώρας. Παρόλο που έχουν ληφθεί μέτρα για τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου, η μεγάλη πρόκληση έγκειται στην αντιμετώπιση των χρόνιων προβλημάτων που επιβαρύνουν την ελληνική οικονομία.
Τι είναι η παραοικονομία;
Η παραοικονομία περιλαμβάνει το σύνολο των μη καταγεγραμμένων οικονομικών δραστηριοτήτων, όπως η φοροδιαφυγή, η αδήλωτη εργασία, οι συναλλαγές χωρίς παραστατικά και το «μαύρο» χρήμα. Το φαινόμενο αυτό πλήττει τα δημόσια οικονομικά, δημιουργεί αθέμιτο ανταγωνισμό για τις νόμιμες επιχειρήσεις και επηρεάζει αρνητικά τις κοινωνικές παροχές, όπως η υγεία, η παιδεία και η πρόνοια.
Γενικά, η παραοικονομία αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια για την οικονομική σταθερότητα, καθώς μειώνει τα κρατικά έσοδα, ενισχύει τις κοινωνικές ανισότητες και υπονομεύει την εμπιστοσύνη στους θεσμούς.
