Ριζικές αλλαγές φέρνει το νέο Προεδρικό Διάταγμα του Υπουργείου Περιβάλλοντος – Απαγορεύεται πλέον η δόμηση σε χιλιάδες οικόπεδα μικρών οικισμών, βάζοντας τέλος σε κάθε μελλοντική επέκταση.

Σημαντικές ανατροπές στη δυνατότητα οικοδόμησης σε μικρούς οικισμούς σε ολόκληρη τη χώρα φέρνει το νέο Προεδρικό Διάταγμα που τέθηκε σε ισχύ από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Με τον νέο αυτό κανονισμό, περισσότεροι από 10.000 οικισμοί επαναχαράσσονται, ενώ πολλές ιδιοκτησίες που μέχρι σήμερα θεωρούνταν άρτιες και οικοδομήσιμες, παύουν πλέον να πληρούν τις απαιτούμενες προϋποθέσεις.

Το Προεδρικό Διάταγμα ενσωματώνει πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία ακυρώνει παλαιότερες διευρύνσεις ορίων οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων, που είχαν γίνει με αποφάσεις νομαρχών ήδη από τη δεκαετία του 1980. Το ΣτΕ έκρινε τις πράξεις αυτές άκυρες, δεδομένου ότι οι νομάρχες δεν διέθεταν την απαραίτητη αρμοδιότητα. Αυτό σημαίνει ότι οικόπεδα τα οποία βρίσκονται εκτός των ιστορικά αναγνωρισμένων ορίων, παύουν να θεωρούνται οικοδομήσιμα.

Τι αλλάζει: Τρεις νέες ζώνες – Τέλος η «Γ Ζώνη»

Το νέο πλαίσιο προβλέπει τη δημιουργία τριών ζωνών δόμησης:

• Ζώνη Α: Ο ιστορικός πυρήνας κάθε οικισμού, όπως διαμορφώθηκε προ του 1923.
• Ζώνη Β: Οι περιοχές που χτίστηκαν από το 1923 έως το 1983.
• Ζώνη Β1: Οι πιο αραιά δομημένες περιοχές της ίδιας περιόδου.

Η Ζώνη Γ, που κάλυπτε μεταγενέστερες επεκτάσεις μέχρι τα όρια που είχαν ορίσει οι νομάρχες, αποσύρθηκε έπειτα από απόφαση του ΣτΕ. Ως αποτέλεσμα, περιοχές οι οποίες επί δεκαετίες θεωρούνταν εντός ορίων, πλέον τίθενται εκτός, ακόμα κι αν έχουν δομηθεί.

Τι σημαίνει αυτό για τους ιδιοκτήτες: Χάνεται το δικαίωμα δόμησης, μειώνεται η αξία

Χιλιάδες ακίνητα που μέχρι πρότινος μπορούσαν να αξιοποιηθούν οικοδομικά, χάνουν αυτή τη δυνατότητα, με προφανείς επιπτώσεις στην εμπορική τους αξία. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος αναγνωρίζει το πρόβλημα, και εξετάζει τη δημιουργία ενός ειδικού μεταβατικού πλαισίου, το οποίο θα επιτρέπει περιορισμένη δόμηση, σε πρότυπα εκτός σχεδίου, με λιγότερα από 4 στρέμματα.

Όπως δήλωσε ο γενικός γραμματέας του υπουργείου, Ευθύμης Μπακογιάννης, στόχος είναι να δημιουργηθούν Περιοχές Ελέγχου Χρήσεων (ΠΕΧ), όπου θα επιτρέπεται η δόμηση με αυστηρότερους όρους από τις κλασικές εντός σχεδίου περιοχές, αλλά ευνοϊκότερους σε σύγκριση με την εκτός σχεδίου δόμηση.

Εξαιρέσεις και μεταβατικές ρυθμίσεις

Σημαντικό είναι ότι η νέα ρύθμιση δεν επηρεάζει:

• Οικισμούς με πληθυσμό άνω των 2.000 κατοίκων.
• Οικισμούς που δημιουργήθηκαν μετά το 1983.
• Τουριστικές περιοχές εντός Ζωνών Οικιστικού Ελέγχου (ΖΟΕ) σε συγκεκριμένες περιφέρειες (Αττική, Εύβοια, Χαλκιδική κ.λπ.).

Παράλληλα, προβλέπονται 15 κατηγορίες εξαιρέσεων, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται προστατευόμενες γεωργικές εκτάσεις, περιοχές με γεωλογικές αστάθειες, καθώς και οικοδομικές άδειες που έχουν ήδη εγκριθεί.

Αντιδράσεις και επιφυλάξεις

Η απόφαση έχει προκαλέσει αντιδράσεις, ειδικά από ιδιοκτήτες που επένδυσαν σε οικόπεδα θεωρώντας ότι μπορούν να χτίσουν στο μέλλον. Όπως σχολίασε ο κ. Μπακογιάννης, η ζημία για αυτούς είναι υπαρκτή και σημαντική, παρότι δεν θίγονται όσοι έχουν ήδη οικοδομήσει με νόμιμες άδειες.

Η κυβέρνηση επιχειρεί να ισορροπήσει ανάμεσα στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και στην ανάγκη να διασφαλιστούν στοιχειώδη δικαιώματα αξιοποίησης για ιδιοκτήτες ακινήτων, με το ενδεχόμενο να υπάρξει νομοθετική ρύθμιση εντός των επόμενων μηνών.