Η καρδιακή προσβολή δεν έχει πάντα το πρόσωπο που νομίζουμε. Μπορεί να συμβεί χωρίς τον κλασικό έντονο πόνο στο στήθος ή την αιφνίδια κατάρρευση που βλέπουμε στις ταινίες, κάνοντάς την ακόμα πιο επικίνδυνη. Οι γιατροί προειδοποιούν ότι τα συμπτώματα διαφέρουν ανάλογα με την ηλικία, το φύλο και το ιστορικό υγείας, γι’ αυτό και η προσοχή στα “διακριτικά” σημάδια του σώματος είναι κρίσιμη.
❓Τι είναι η καρδιακή προσβολή
Η καρδιακή προσβολή – ή αλλιώς οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου – προκύπτει όταν η ροή του αίματος προς την καρδιά διακόπτεται λόγω απόφραξης κάποιας στεφανιαίας αρτηρίας. Το μπλοκάρισμα προκαλείται συνήθως από συσσώρευση χοληστερόλης, λιπαρών ουσιών ή θρόμβων. Αν η ροή δεν αποκατασταθεί άμεσα, ο καρδιακός μυς αρχίζει να καταστρέφεται, με πιθανή κατάληξη ακόμη και τον θάνατο.
🔍Ποια συμπτώματα πρέπει να σας κινητοποιήσουν
Τα συμπτώματα δεν είναι ίδια για όλους. Παρότι ο πόνος στο στήθος παραμένει το πιο συχνό σημάδι, υπάρχουν κι άλλα που συχνά περνούν απαρατήρητα:
- Πίεση ή αίσθημα σφιξίματος στο στήθος (ίσως επεκτείνεται στο χέρι, στον αυχένα ή στο σαγόνι)
- Δύσπνοια
- Ναυτία ή έμετος
- Ζάλη ή τάση λιποθυμίας
- Ψυχρός ιδρώτας
- Ακραία κόπωση χωρίς εμφανή αιτία
- Δυσπεψία ή κάψιμο στο στομάχι
- Αίσθημα παλμών
👩⚕️Διαφορές ανάλογα με το φύλο και την ηλικία
Στους άνδρες κυριαρχεί ο κλασικός πόνος στο στήθος που μπορεί να επεκταθεί στον βραχίονα ή τον ώμο. Συχνά συνοδεύεται από ιδρώτα και δύσπνοια.
Στις γυναίκες, τα συμπτώματα είναι πιο άτυπα: πόνος στην πλάτη ή στο σαγόνι, ναυτία, ανεξήγητη εξάντληση ή κρίσεις άγχους. Το χαρακτηριστικό σφίξιμο στο στήθος μπορεί ακόμη και να απουσιάζει.
Σε νεότερους ανθρώπους, οι καρδιακές προσβολές είναι πιο σπάνιες, αλλά όχι ανύπαρκτες – ιδιαίτερα αν υπάρχει έντονο στρες, κατάχρηση ουσιών ή κληρονομικότητα. Συμπτώματα όπως πόνος μετά από άσκηση, λιποθυμία ή αίσθημα παλμών δεν πρέπει να αγνοούνται.
Στους ηλικιωμένους, η καρδιακή προσβολή μπορεί να εμφανιστεί με ήπια ή άτυπα σημάδια, όπως γενική αδυναμία, σύγχυση ή έντονη κόπωση, χωρίς απαραίτητα πόνο στο στήθος.
🚑Πότε πρέπει να πάτε άμεσα στο γιατρό
Οποιοδήποτε σύμπτωμα που επιμένει πάνω από 5 λεπτά – ειδικά αν περιλαμβάνει πόνο στο στήθος ή δύσπνοια – απαιτεί επείγουσα ιατρική εκτίμηση. Άλλα σημάδια κινδύνου είναι:
- Λιποθυμία ή σκοτοδίνη
- Πόνος που ακτινοβολεί
- Έντονος ιδρώτας, ωχρότητα, τρόμος
- Ταχυπαλμία ή αίσθημα απορρύθμισης
🩺Διάγνωση και θεραπεία
Η διάγνωση ξεκινά με ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ) και εξετάσεις αίματος για δείκτες όπως η τροπονίνη. Αν χρειαστεί, ακολουθούν απεικονιστικές εξετάσεις ή καθετηριασμός. Η ταχύτητα στη διάγνωση και παρέμβαση είναι καθοριστικής σημασίας για την επιβίωση και την αποφυγή μόνιμων βλαβών.
🧠Τύποι καρδιακής προσβολής
- STEMI – πλήρης απόφραξη, σοβαρός κίνδυνος, απαιτεί άμεση επείγουσα αντιμετώπιση.
- Non-STEMI – μερική απόφραξη, πιο ύπουλη αλλά εξίσου σοβαρή.
- Σιωπηλό έμφραγμα – χωρίς εμφανή συμπτώματα, συχνό σε ηλικιωμένους και διαβητικούς, εντοπίζεται συχνά εκ των υστέρων.
💚Πώς να την προλάβεις
Η πρόληψη σώζει ζωές και βασίζεται σε μικρές αλλά ουσιαστικές αλλαγές στον τρόπο ζωής:
✅ Υγιεινή διατροφή (χαμηλά λιπαρά, λιγότερο αλάτι)
✅ Άσκηση έστω και 30 λεπτά καθημερινά
✅ Διακοπή καπνίσματος
✅ Έλεγχος στρες (αναπνοές, ύπνος, ψυχολογική υποστήριξη)
✅ Περιορισμός κατανάλωσης αλκοόλ
