Μέχρι το τέλος Απριλίου, τα κράτη-μέλη της ΕΕ που επιθυμούν να επωφεληθούν από τη νέα ρήτρα διαφυγής για την άμυνα πρέπει να υποβάλουν το σχετικό αίτημα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η απόφαση αναμένεται τον Ιούλιο, μετά από αξιολόγηση της Κομισιόν και διαβουλεύσεις στο Συμβούλιο της ΕΕ.

Η ρήτρα, που θα ισχύσει έως το 2028, επιτρέπει μεγαλύτερη δημοσιονομική ευελιξία για την αύξηση των αμυντικών δαπανών, χωρίς να παραβιάζονται οι αυστηροί κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Για την Ελλάδα, η οποία επενδύει διαχρονικά σημαντικό ποσοστό του ΑΕΠ στην άμυνα, αυτό αποτελεί σημαντική οικονομική ανάσα.

Η ρήτρα καλύπτει τόσο επενδύσεις όσο και τρέχουσες δαπάνες, όπως η αγορά στρατιωτικού εξοπλισμού, η ενίσχυση υποδομών, η εκπαίδευση προσωπικού και η έρευνα. Παράλληλα, ενισχύει την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία, καθώς τα κράτη-μέλη θα προμηθεύονται εξοπλισμό από ευρωπαϊκές εταιρείες.

Το μέγιστο όριο δημοσιονομικής ευελιξίας είναι 1,5% του ΑΕΠ ετησίως, ενώ οι χώρες που έχουν ήδη αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες τους μετά το 2021 μπορούν να συνυπολογίσουν αυτή την αύξηση. Μετά το 2028, η ΕΕ θα επανεξετάσει αν απαιτείται παράταση, ανάλογα με τις γεωπολιτικές εξελίξεις.

Η εφαρμογή της ρήτρας ευνοεί ιδιαίτερα χώρες όπως η Ελλάδα και η Γερμανία, ενώ άλλες με υψηλά ελλείμματα, όπως η Γαλλία και η Ιταλία, ενδέχεται να είναι πιο συγκρατημένες στην αξιοποίησή της.