Σαρωτικές αλλαγές φέρνει ο υπό αναθεώρηση Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ), με στόχο την ενίσχυση της οδικής ασφάλειας. Στο επίκεντρο των αυστηροποιήσεων βρίσκεται η χρήση του κινητού τηλεφώνου κατά την οδήγηση, ένα φαινόμενο που –όπως επισημαίνουν ειδικοί– έχει εξελιχθεί σε βασικό αίτιο πρόκλησης τροχαίων ατυχημάτων, ακόμα και θανατηφόρων.
Η αυξανόμενη χρήση κινητών για selfies, stories, βιντεοκλήσεις ή απλή περιήγηση στα social media έχει μετατρέψει το αυτοκίνητο σε «θάλαμο ψηφιακής απροσεξίας», όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Άρης Ζωγράφος, πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Εκπαιδευτών Οδήγησης. Όπως εξηγεί, η χρήση κινητού τηλέφωνου κατά την οδήγηση μειώνει τα αντανακλαστικά του οδηγού, καθιστώντας τον πιο επικίνδυνο ακόμα και από κάποιον που οδηγεί υπό την επήρεια αλκοόλ.
Σκηνικά που σοκάρουν – Από selfie στο τιμόνι σε ατυχήματα με ακρωτηριασμούς
Ακραία και συχνά σοκαριστικά περιστατικά αποδεικνύουν πόσο επικίνδυνη έχει γίνει η συνύπαρξη κινητού και οδήγησης. Από ανατροπές δικύκλων στην Αττική Οδό λόγω selfie μέχρι τροχαία όπως εκείνο στη Λεωφόρο Σχιστού το 2023, όπου μία 22χρονη κατέγραφε με το κινητό πριν το όχημα χάσει τον έλεγχο και καταλήξει σε σοβαρούς ακρωτηριασμούς.
Αλλά και η έμμεση χρήση του κινητού από συνοδηγούς –που καταγράφουν τη διαδρομή και «πιέζουν» άτυπα για ταχύτητα χάριν εντυπωσιασμού– θεωρείται εξίσου επικίνδυνη.
Οδηγώντας με το κινητό: Ρίσκο θανάτου – 23 φορές μεγαλύτερος ο κίνδυνος
Σύμφωνα με ερευνητικά στοιχεία, οι οδηγοί που χρησιμοποιούν το κινητό ενώ οδηγούν έχουν τετραπλάσια πιθανότητα να εμπλακούν σε τροχαίο. Αν μάλιστα στέλνουν ή διαβάζουν μηνύματα, ο κίνδυνος αυξάνεται κατά 23 φορές.
Η κατάσταση στη χώρα είναι ανησυχητική. Η Ελλάδα κατέγραψε την τρίτη χειρότερη επίδοση στην Ε.Ε. το 2024, με 64 θανάτους ανά εκατομμύριο κατοίκων, έναντι ευρωπαϊκού μέσου όρου 44.
Ο νέος ΚΟΚ φέρνει αυστηρότερες ποινές – Οι νέες κλίμακες για τους παραβάτες
Η χρήση κινητού στο τιμόνι περνάει πλέον σε υψηλής επικινδυνότητας παραβάσεις. Ο νέος ΚΟΚ, που αναμένεται να τεθεί σύντομα σε ισχύ, προβλέπει:
- Πρώτη παράβαση χωρίς ατύχημα: 350€ πρόστιμο + αφαίρεση άδειας για 30 ημέρες.
- Πρώτη υποτροπή: 1.000€ πρόστιμο + αφαίρεση άδειας για 180 ημέρες.
- Δεύτερη υποτροπή: 2.000€ πρόστιμο + αφαίρεση άδειας για 1 έτος.
- Τρίτη υποτροπή: 4.000€ πρόστιμο + αφαίρεση άδειας για 8 έτη.
Εάν, σε οποιαδήποτε περίπτωση, η χρήση του κινητού συνοδευτεί από τροχαίο με βαριές σωματικές βλάβες ή θάνατο, τότε εφαρμόζονται οι διατάξεις του Ποινικού Κώδικα για επικίνδυνη οδήγηση, με ποινές κάθειρξης.
Αντικοινωνική και εγκληματική συμπεριφορά στο τιμόνι
Η φιλοσοφία του νέου ΚΟΚ στηρίζεται στην κατηγοριοποίηση των παραβάσεων: χαμηλής, μεσαίας, υψηλής επικινδυνότητας και εκείνες με ιδιαίτερες επιπτώσεις στην οδική ασφάλεια. Οι παραβάσεις που εντάσσονται στις δύο τελευταίες κατηγορίες (όπως χρήση κινητού, παραβίαση κόκκινου, υπερβολική ταχύτητα, μη χρήση κράνους) συνδέονται άμεσα με θανάτους στην άσφαλτο.
Οδηγώντας χωρίς προσοχή – Εθνική μάστιγα και όχι απλώς συνήθεια
Η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις ευρωπαϊκές χώρες με το υψηλότερο ποσοστό οδηγών που χρησιμοποιούν το κινητό στο χέρι κατά την οδήγηση (41,1%). Η αποδοχή αυτής της πρακτικής ως κάτι «φυσιολογικό» καταδεικνύει ένα σοβαρό πρόβλημα στην οδική μας κουλτούρα.
Ειδικοί προτείνουν ακόμη και την αυτόματη απενεργοποίηση του GSM σήματος εντός του οχήματος, ώστε να αποτρέπεται η χρήση κινητού εν κινήσει. Καμπάνιες όπως το «Put the phone away or Pay» στις ΗΠΑ δείχνουν τον δρόμο, επισημαίνοντας τόσο τους κινδύνους όσο και τις συνέπειες.
Η οδήγηση απαιτεί απόλυτη συγκέντρωση – Η παραμικρή απόσπαση μπορεί να κοστίσει ζωές
Η οδήγηση δεν είναι στιγμιότυπο για τα social, ούτε διασκεδαστική ρουτίνα. Είναι σοβαρή, απαιτητική δραστηριότητα που απαιτεί απόλυτη προσοχή. Με τα τροχαία ατυχήματα να αποτελούν μία από τις μεγαλύτερες αιτίες θανάτου στη χώρα, ο νέος ΚΟΚ έρχεται να εκπέμψει ένα ξεκάθαρο μήνυμα:
👉 «Το κινητό δεν είναι αξεσουάρ του τιμονιού. Είναι κίνδυνος. Και πλέον, πληρώνεται πολύ ακριβά.»
