Τα τελευταία χρόνια, η ψυχική υγεία και η προσωπική ανάπτυξη έχουν έρθει στο προσκήνιο, με ολοένα και περισσότερους ανθρώπους να αναζητούν καθοδήγηση μέσω της ψυχοθεραπείας και του coaching. Όμως, η ταχεία εξάπλωση αυτών των υπηρεσιών έχει οδηγήσει και σε μια άναρχη αύξηση ατόμων που αυτοπροσδιορίζονται ως «σύμβουλοι ψυχικής υγείας», χωρίς τις απαραίτητες επιστημονικές γνώσεις και δεξιότητες.
Η έξαρση του ενδιαφέροντος για την ψυχική υγεία
Πολλοί ειδικοί εκφράζουν επιφυλάξεις σχετικά με το αν η αύξηση των ατόμων που απευθύνονται σε επαγγελματίες ψυχικής υγείας οφείλεται σε πραγματική ανάγκη ή αν αποτελεί απλώς μια νέα κοινωνική τάση. Πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, podcasts και βιβλία αυτοβοήθειας έχουν συντελέσει στη διάδοση όρων όπως «τραύμα», «ναρκισσισμός» και «τοξικότητα», κάνοντας πολλούς ανθρώπους να αναρωτιούνται αν πάσχουν από κάποια ψυχολογική διαταραχή.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, οι περιπτώσεις ψυχικών διαταραχών αυξάνονται σταθερά εδώ και δεκαετίες, όμως η σημερινή υπεραπλούστευση των ψυχολογικών εννοιών μέσα από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και το διαδίκτυο συχνά οδηγεί σε αυτοδιαγνώσεις που δεν στηρίζονται σε επιστημονικά δεδομένα.
Η άνοδος των μη εξειδικευμένων συμβούλων
Παράλληλα με την αυξανόμενη ζήτηση για υπηρεσίες ψυχικής υγείας, έχει σημειωθεί και μια αλματώδης αύξηση των ατόμων που εργάζονται ως coaches ή σύμβουλοι χωρίς αναγνωρισμένα ακαδημαϊκά ή κλινικά προσόντα. Ενώ οι ψυχολόγοι και οι ψυχοθεραπευτές περνούν από μακρόχρονη εκπαίδευση και πρακτική άσκηση, πολλοί coaches αποκτούν τίτλους μέσα από ταχύρρυθμα σεμινάρια και ξεκινούν να προσφέρουν υπηρεσίες χωρίς επαρκή κατάρτιση.
Η έλλειψη ελεγκτικών μηχανισμών επιτρέπει σε οποιονδήποτε να ανοίξει ένα γραφείο συμβουλευτικής απλώς δηλώνοντάς το στην εφορία. Αυτό δημιουργεί σύγχυση στους πολίτες, οι οποίοι συχνά δεν γνωρίζουν τη διαφορά μεταξύ επιστημονικά καταρτισμένων επαγγελματιών και ατόμων που προσφέρουν αμφιβόλου ποιότητας υπηρεσίες.
Η ανάγκη για ρύθμιση και έλεγχο
Η ψυχική υγεία δεν είναι μια απλή μόδα, αλλά ένας κρίσιμος τομέας που απαιτεί υπευθυνότητα και εξειδίκευση. Πολλοί ειδικοί προτείνουν τη θέσπιση ενός ελεγκτικού φορέα που θα διασφαλίζει ότι όσοι παρέχουν υπηρεσίες ψυχικής υγείας έχουν τα απαραίτητα προσόντα και εμπειρία. Μόνο έτσι μπορεί να προστατευθεί το κοινό από επιπόλαιες ή ακόμα και επιβλαβείς παρεμβάσεις στον ψυχισμό του.