Έκτακτη προειδοποίηση εξέδωσε η NASA για ισχυρή ηλιακή καταιγίδα που αναμένεται να πλήξει τη Γη τις επόμενες ημέρες, με την επιστημονική κοινότητα να κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τις πιθανές συνέπειες στις βασικές υποδομές και τα δίκτυα επικοινωνίας.
Σε συνεργασία με άλλους επιστημονικούς φορείς, η NASA συμμετείχε σε μια εκτεταμένη προσομοίωση ακραίου διαστημικού καιρού, κατά την οποία διερευνήθηκαν οι επιπτώσεις μιας μεγάλης γεωμαγνητικής καταιγίδας. Το σενάριο-εφιάλτης περιελάμβανε γενικευμένες διακοπές ρεύματος, κατάρρευση των δικτύων επικοινωνίας και σοβαρά προβλήματα στις μεταφορές και την ενέργεια, κυρίως στις ΗΠΑ.
Η άσκηση πραγματοποιήθηκε τον Μάιο του 2024 υπό τον συντονισμό της ομάδας Space Weather Operations, Research, and Mitigation (SWORM), με τη συμμετοχή σημαντικών υπηρεσιών όπως η NOAA και το Υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας των ΗΠΑ. Το υποθετικό σενάριο εκτυλισσόταν στο μέλλον, συγκεκριμένα στις 29 Ιανουαρίου 2028, και βασιζόταν σε μια σειρά από ισχυρές ηλιακές εκλάμψεις και στεμματικές εκπομπές μάζας (CME).
🌐 Τι είναι η ηλιακή καταιγίδα και γιατί μας αφορά
Η ηλιακή καταιγίδα προκαλείται από εκρήξεις στον Ήλιο που εκτοξεύουν τεράστιες ποσότητες φορτισμένων σωματιδίων προς τη Γη. Όταν αυτά συγκρούονται με το μαγνητικό της πεδίο, μπορεί να δημιουργηθούν διαταραχές στα ηλεκτρικά δίκτυα, τα σήματα πλοήγησης GPS, τα δίκτυα τηλεπικοινωνιών και ακόμη και σε δορυφόρους και αεροσκάφη.
Η NASA αναφέρει ότι η καταιγίδα που αναμένεται να φτάσει εντός των ημερών οφείλεται σε έκλαμψη κατηγορίας X2.7 – τη μεγαλύτερη και πιο επικίνδυνη κατηγορία ηλιακής έκρηξης. Ήδη, παρόμοιο φαινόμενο που σημειώθηκε στις 14 Μαΐου προκάλεσε μπλακ άουτ σε Ευρώπη, Ασία και Μέση Ανατολή, ενώ παρατηρήθηκαν και παροδικά προβλήματα στην ηλεκτροδότηση των ανατολικών ΗΠΑ.
⚠️ Οι κρίσιμες επιπτώσεις που προβλέπονται
Η προσομοίωση της SWORM κατέδειξε ότι σε περίπτωση «ηλιακής υπερκαταιγίδας»:
- Ολόκληρες περιοχές μπορεί να μείνουν χωρίς ρεύμα για εβδομάδες
- Οι σιδηρόδρομοι και αγωγοί φυσικού αερίου ενδέχεται να τεθούν εκτός λειτουργίας
- Οι τιμές ενέργειας μπορεί να εκτοξευθούν
- Η αεροπορική και διαστημική ασφάλεια τίθεται σε κίνδυνο
- Οι δορυφόροι και οι επικοινωνίες GPS θα αντιμετωπίσουν σοβαρά προβλήματα
- Οι ραδιοεπικοινωνίες ενδέχεται να διακοπούν πλήρως
Το πιο ανησυχητικό εύρημα της άσκησης ήταν πως η τρέχουσα τεχνολογία δεν επιτρέπει επαρκή χρόνο προειδοποίησης, αφού η κατεύθυνση της CME μπορεί να προσδιοριστεί με ακρίβεια μόλις 30 λεπτά πριν την πρόσκρουση στη Γη.
🔍 Τι προτείνουν οι ειδικοί για την άμυνα απέναντι στις καταιγίδες του ήλιου
Η έκθεση καλεί σε ολιστική αναθεώρηση της προετοιμασίας απέναντι στα φαινόμενα διαστημικού καιρού, με άξονες:
- Την επένδυση σε νέους δορυφόρους και αισθητήρες
- Τη βελτίωση των μοντέλων πρόβλεψης
- Την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ κρατικών φορέων, διεθνών εταίρων και ιδιωτικών εταιρειών
Στόχος είναι η δημιουργία ενός προληπτικού μηχανισμού άμεσης αντίδρασης που θα μπορεί να προστατεύσει τις κρίσιμες υποδομές και να διασφαλίσει τη δημόσια ασφάλεια σε περίπτωση ακραίου συμβάντος.