Ξέρεις τι ακριβώς νιώθεις; Μπορεί να χρησιμοποιούμε καθημερινά τις λέξεις “στρες”, “άγχος” και “anxiety”, όμως η επιστήμη αποκαλύπτει ότι είναι εντελώς διαφορετικά μεταξύ τους.
Έχεις νιώσει ποτέ πιεσμένος και το απέδωσες σε άγχος; Ή μήπως σε στιγμές ανησυχίας αναρωτήθηκες αν πρόκειται για κάτι πιο σοβαρό; Αν και συχνά μπερδεύουμε τους όρους, οι ειδικοί εξηγούν ότι πρόκειται για ξεχωριστές έννοιες, με διαφορετικά χαρακτηριστικά και επιπτώσεις στην καθημερινότητά μας.
➤ Τι είναι το στρες;
Το στρες είναι μια φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού σε κάθε πρόκληση ή απειλή. Ο εγκέφαλος, αντιλαμβανόμενος έναν κίνδυνο ή μια σημαντική υποχρέωση, ενεργοποιεί μηχανισμούς άμυνας, απελευθερώνοντας ορμόνες όπως κορτιζόλη και αδρεναλίνη. Αυτές σε προετοιμάζουν για δράση.
Το στρες μπορεί να έχει και θετικό πρόσημο: ενισχύει την εγρήγορση και την απόδοση. Ωστόσο, όταν παρατείνεται, γίνεται βλαβερό, προκαλώντας συμπτώματα όπως κόπωση, πονοκέφαλο, διαταραχές ύπνου και σωματική εξάντληση.
➤ Τι είναι το άγχος;
Το άγχος είναι η συναισθηματική απάντηση στο στρες ή και σε ανύπαρκτους κινδύνους. Πρόκειται για ένα αίσθημα ανησυχίας, φόβου ή αβεβαιότητας που μπορεί να εμφανιστεί πριν από σημαντικά γεγονότα, όπως μια παρουσίαση ή ένα πρώτο ραντεβού.
Το άγχος διαφέρει από το στρες γιατί μπορεί να παραμένει ακόμη κι όταν το στρεσογόνο ερέθισμα έχει πια εξαφανιστεί — και μερικές φορές, εμφανίζεται χωρίς προφανή λόγο.
➤ Τι είναι η αγχώδης διαταραχή (Anxiety);
Η αγχώδης διαταραχή (Anxiety Disorder) είναι μια χρόνια ψυχική πάθηση, η οποία ξεπερνά τα φυσιολογικά επίπεδα άγχους και επηρεάζει έντονα την ποιότητα ζωής.
Σημάδια ότι μπορεί να πάσχεις από αγχώδη διαταραχή:
- Υπερβολική ανησυχία για καταστάσεις που δεν το δικαιολογούν.
- Δυσκολία στη διατήρηση φυσιολογικής καθημερινότητας.
- Έντονα σωματικά συμπτώματα όπως ταχυκαρδία, δύσπνοια, εφίδρωση ή ακόμα και κρίσεις πανικού.
- Δυσκολία να αποβάλλεις το άγχος ακόμα και όταν δεν υπάρχει πραγματική απειλή.
➤ Πώς να διαχειριστείς το στρες και το άγχος;
Για το περιστασιακό στρες ή άγχος, υπάρχουν απλές και αποτελεσματικές τεχνικές:
- Άσκηση: Ενισχύει τη διάθεση και μειώνει τα επίπεδα κορτιζόλης.
- Διαλογισμός και τεχνικές αναπνοής: Βοηθούν στην ηρεμία του νευρικού συστήματος.
- Οργάνωση χρόνου: Μειώνει τα απρόοπτα και το αίσθημα πίεσης.
- Περιορισμός καφεΐνης: Η υπερβολική κατανάλωση επιτείνει το άγχος.
Εάν όμως το άγχος σου επηρεάζει σοβαρά τη ζωή σου, είναι κρίσιμο να απευθυνθείς σε έναν ειδικό ψυχικής υγείας. Οι σύγχρονες θεραπείες, όπως η ψυχοθεραπεία και η φαρμακευτική αγωγή, προσφέρουν σημαντική ανακούφιση.
Συμπέρασμα:
Το στρες είναι φυσιολογικό και, πολλές φορές, χρήσιμο. Το άγχος είναι η ψυχολογική απάντηση στο στρες και συχνά είναι αναμενόμενο. Όμως, όταν μιλάμε για αγχώδη διαταραχή, πρόκειται για μια σοβαρή κατάσταση που απαιτεί επαγγελματική στήριξη.
Η ψυχική σου υγεία αξίζει την ίδια φροντίδα με τη σωματική. Μην την αγνοείς!
