Η Google φέρνει ριζική αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο αναζητούμε πληροφορίες, βάζοντας τέλος στην παραδοσιακή περιήγηση μέσω λέξεων-κλειδιών και συνδέσμων. Η νέα εποχή της αναζήτησης είναι εδώ και στηρίζεται σε συνομιλιακούς «ψηφιακούς πράκτορες», οπτική νοημοσύνη και προσωποποιημένες απαντήσεις βασισμένες στα προσωπικά μας δεδομένα.
Από τις λέξεις-κλειδιά στις διαλογικές εμπειρίες
Για σχεδόν 30 χρόνια, η διαδικτυακή αναζήτηση στηριζόταν σε έναν απλό αλλά αποτελεσματικό μηχανισμό: πληκτρολογούμε κάτι και διαλέγουμε από μια λίστα συνδέσμων. Πλέον, η Google γυρίζει σελίδα, παρουσιάζοντας στο I/O 2025 το AI Mode, έναν επαναστατικό τρόπο αλληλεπίδρασης με τη μηχανή αναζήτησης.
Το νέο σύστημα βασίζεται στο υπερσύγχρονο μοντέλο Gemini 2.5 και δίνει έμφαση όχι στην απλή αναζήτηση, αλλά στην «κατανόηση» των ερωτήσεών μας. Αντί να επιστρέφει συνδέσμους, δημιουργεί σύνθετες και προσαρμοσμένες απαντήσεις, αντλώντας δεδομένα από πληθώρα πηγών.
Περισσότερο από αναζήτηση – ένας προσωπικός ψηφιακός βοηθός
Η Google δεν θέλει πλέον να είναι απλώς μια μηχανή αναζήτησης. Με το Project Mariner, εισάγει έναν ψηφιακό πράκτορα ικανό να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες: από την κράτηση εισιτηρίων και τραπεζιών μέχρι τον προγραμματισμό ραντεβού, το νέο εργαλείο δεν περιμένει απλώς ερωτήσεις – προβλέπει τις ανάγκες μας.
Αυτή η μετάβαση σηματοδοτεί μια ευρύτερη αλλαγή από την οικονομία της προσοχής – όπου ο στόχος ήταν να τραβήξει την προσοχή του χρήστη – στην οικονομία της πρόθεσης, όπου η τεχνητή νοημοσύνη προσπαθεί να κατανοήσει τι πραγματικά θέλουμε και να το υλοποιήσει.
Η κάμερα ως μέσο κατανόησης του κόσμου
Η Google επεκτείνει τη χρήση της τεχνολογίας οπτικής αναγνώρισης μέσα από το Google Lens, προσφέροντας αναζήτηση μέσω εικόνας και κάμερας. Πλέον, μπορούμε να στρέψουμε την κάμερα του κινητού μας σε ένα αντικείμενο, και να λάβουμε πληροφορίες ή ακόμα και προτάσεις δράσης, χωρίς να πληκτρολογήσουμε τίποτα.
Εξατομίκευση με αντάλλαγμα την ιδιωτικότητα;
Το AI Mode μπορεί να αντλήσει δεδομένα και από άλλες εφαρμογές της Google, όπως το Gmail, για να προσφέρει απαντήσεις που ταιριάζουν στο προσωπικό μας προφίλ. Αν και η δυνατότητα αυτή αυξάνει εντυπωσιακά την ακρίβεια των απαντήσεων, εγείρει εύλογες ανησυχίες για την προστασία των προσωπικών δεδομένων. Η Google υπόσχεται μηχανισμούς διαφάνειας και ελέγχου, ωστόσο το ερώτημα της εμπιστοσύνης παραμένει επίκαιρο.
Κλονισμός για τα μέσα ενημέρωσης
Η νέα στρατηγική της Google αλλάζει και τους κανόνες του παιχνιδιού για τα ειδησεογραφικά μέσα. Οι AI Overviews (περιλήψεις από την τεχνητή νοημοσύνη) απαντούν απευθείας στις ερωτήσεις των χρηστών, χωρίς να τους παραπέμπουν στις πρωτογενείς πηγές. Αυτό μεταφράζεται σε σημαντική μείωση επισκεψιμότητας για τις ειδησεογραφικές ιστοσελίδες, δημιουργώντας ανησυχία για τη βιωσιμότητα της δημοσιογραφίας στην ψηφιακή εποχή.
Ευκαιρίες και κίνδυνοι για την εκπαίδευση και την έρευνα
Η αλληλεπίδραση με μια «ευφυή» μηχανή αναζήτησης μπορεί να ενισχύσει τη μάθηση, επιτρέποντας γρήγορη και εξατομικευμένη πρόσβαση στη γνώση. Παράλληλα, όμως, αυξάνεται ο κίνδυνος πληροφόρησης χωρίς κρίση, εφόσον οι αλγόριθμοι επιλέγουν και φιλτράρουν τις πληροφορίες με βάση άγνωστα κριτήρια. Η ανάγκη για κριτική σκέψη και ακαδημαϊκή δεοντολογία δεν υπήρξε ποτέ πιο επιτακτική.
Ο δρόμος μπροστά: τεχνολογία στην υπηρεσία της κοινωνίας
Καθώς η Google επαναπροσδιορίζει την έννοια της αναζήτησης, η πρόκληση είναι σαφής: πώς θα διασφαλίσουμε ότι η τεχνητή νοημοσύνη υπηρετεί τον πολίτη και όχι το αντίστροφο; Η απάντηση βρίσκεται στη συνεργασία τεχνολογικών εταιρειών, δημοσιογράφων, ερευνητών και θεσμών, ώστε η πληροφορία να παραμείνει δημόσιο αγαθό, ανοιχτό, προσβάσιμο και αξιόπιστο.
