Το χάσμα μεταξύ γενεών δεν είναι καινούργιο φαινόμενο – όμως σήμερα, στην εποχή της ανοιχτής επικοινωνίας και της ψυχικής ενσυναίσθησης, κάποιες φράσεις που λέγονται με τις καλύτερες προθέσεις από παππούδες και γιαγιάδες, μπορεί άθελά τους να απομακρύνουν τα εγγόνια.
Ο Φάρλεϊ Λέτζεργουντ, συγγραφέας και ίδιος παππούς, καταγράφει έξι χαρακτηριστικές εκφράσεις που χρησιμοποιούνται συχνά από την παλαιότερη γενιά και λειτουργούν τελικά ως εμπόδιο στην ουσιαστική επαφή. Μαζί, προτείνει πιο φιλικούς και επικοινωνιακά αποδοτικούς τρόπους, που ενισχύουν τον δεσμό ανάμεσα στις γενιές.
1. «Μάλλον είσαι πολύ απασχολημένος για μένα…»
Μια τέτοια φράση μπορεί να ακούγεται σαν παράπονο, όμως συχνά συνοδεύεται από υπονοούμενα ενοχής. Αντί να δημιουργεί εγγύτητα, κάνει τα εγγόνια να νιώθουν ότι πρέπει να απολογηθούν για τη γεμάτη καθημερινότητά τους. Εναλλακτικά:
👉 «Μου λείπεις! Θες να τα πούμε μέσα στη βδομάδα;»
2. «Όταν εγώ ήμουν στην ηλικία σου…»
Η σύγκριση με περασμένες δεκαετίες σπάνια εμπνέει. Τείνει να υποβαθμίζει τις δυσκολίες και τις επιλογές της νέας γενιάς. Αντίθετα, το να δείξει ένας παππούς ενδιαφέρον για την οπτική του εγγονού του χτίζει εμπιστοσύνη.
👉 «Πώς τα βλέπεις εσύ τα πράγματα σήμερα; Έχει ενδιαφέρον να το ακούσω από σένα!»
3. «Για το καλό σου το λέω»
Αυτό μπορεί να συνοδεύει αυθόρμητη (και συνήθως ακούσια) κριτική. Το πρόβλημα είναι πως, όσο καλοπροαίρετη κι αν είναι, συχνά δεν έχει ζητηθεί. Η ενσυναίσθηση ξεκινά με το να ρωτήσεις:
👉 «Θες να σου πω τη γνώμη μου ή προτιμάς απλώς να σε ακούσω;»
4. «Θα μεγαλώσεις και θα αλλάξεις γνώμη»
Μια φράση που εκμηδενίζει τις φιλοδοξίες των εφήβων, υπονοώντας ότι δεν έχουν ακόμη ωριμάσει αρκετά για να ξέρουν τι θέλουν. Το να ακούγεται χωρίς ειρωνεία ή υπεροψία το όραμα ενός νέου ανθρώπου είναι σημαντικό:
👉 «Ακούγεται ενδιαφέρον! Πες μου πώς το φαντάζεσαι να εξελίσσεται αυτό το σχέδιο;»
5. «Ο ξάδερφός σου δεν θα το έκανε αυτό»
Η σύγκριση με άλλα μέλη της οικογένειας σχεδόν πάντα οδηγεί σε συναισθήματα κατωτερότητας και ανταγωνισμού. Αντίθετα, η εστίαση στο παιδί που έχεις μπροστά σου δημιουργεί ένα ασφαλές περιβάλλον.
👉 «Ανησυχώ με αυτή τη συμπεριφορά. Τι μπορούμε να κάνουμε μαζί για να τη βελτιώσουμε;»
6. «Έτσι είναι τα πράγματα στην οικογένειά μας»
Μπορεί να φαίνεται αθώο, αλλά συχνά είναι μια φράση που κλείνει κάθε πόρτα σε αλλαγή ή συζήτηση. Οι νεότερες γενιές επιδιώκουν διαφάνεια, συζήτηση για συναισθήματα και ψυχική υγεία.
👉 «Αν έχεις κάτι να μοιραστείς, είμαι εδώ να το ακούσω. Θες να μιλήσουμε;»
🔍 Συμπέρασμα
Οι παππούδες και γιαγιάδες έχουν έναν ανεκτίμητο ρόλο στη ζωή των παιδιών. Για να διατηρηθεί αυτός ο ρόλος ζωντανός, χρειάζεται διάθεση για προσαρμογή, ενσυναίσθηση και ανοιχτή επικοινωνία. Δεν αρκεί μόνο η αγάπη – χρειάζεται και ο τρόπος που εκφράζεται.
