Η τεχνητή νοημοσύνη έχει ήδη διεισδύσει σε δεκάδες επαγγέλματα: από την εξυπηρέτηση πελατών μέχρι τη συγγραφή κειμένων και τη διάγνωση ιατρικών παθήσεων. Η πρόοδος είναι ραγδαία και πολλοί αναρωτιούνται: Ποια επαγγέλματα είναι “ανθεκτικά” απέναντι στην AI; Η απάντηση βρίσκεται εκεί που η τεχνολογία σταματά και ξεκινά η ανθρώπινη επαφή: στην ψυχοθεραπεία και γενικότερα στον τομέα της ψυχικής υγείας.

Η ψυχολογία δεν είναι απλώς μια επιστήμη. Είναι ένα επάγγελμα που απαιτεί βαθιά κατανόηση, ενσυναίσθηση, συναισθηματική νοημοσύνη και την ικανότητα δημιουργίας εμπιστοσύνης. Εδώ η τεχνητή νοημοσύνη, όσο εξελιγμένη και αν είναι, συναντά ένα αδιέξοδο.

Σύμφωνα με έρευνα του Harvard Business Review, τα επαγγέλματα με έντονη διαπροσωπική επικοινωνία, συναισθηματική ενσυναίσθηση και κοινωνική νοημοσύνη είναι τα λιγότερο πιθανό να αντικατασταθούν από την τεχνολογία τις επόμενες δεκαετίες.

Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί μεν να προσφέρει chatbot για βασική υποστήριξη ή να προτείνει τεχνικές βασισμένες σε δεδομένα, όμως δεν μπορεί να νιώσει τον πόνο του άλλου, να προσφέρει σιωπηλή κατανόηση, ούτε να πιάσει το “ανάμεσα στις λέξεις” που καθορίζει την ψυχοθεραπευτική σχέση.

Οι άνθρωποι αναζητούν θεραπευτές όχι μόνο για να “λύσουν” προβλήματα, αλλά για να ακουστούν, να νιώσουν ότι δεν είναι μόνοι, να υπάρξουν σε μια σχέση χωρίς κριτική. Κάτι τέτοιο προϋποθέτει μια αυθεντικότητα που κανένας αλγόριθμος δεν μπορεί να προσομοιώσει.

Σε έναν κόσμο που γίνεται όλο και πιο ψηφιακός και αυτοματοποιημένος, οι άνθρωποι διψούν για το ανθρώπινο. Η ψυχική υγεία δεν είναι πεδίο για μηχανική σκέψη, αλλά για συναισθηματική σύνδεση. Έτσι, το επάγγελμα του ψυχολόγου —και ευρύτερα όσων υπηρετούν τη φροντίδα ψυχής— δεν απειλείται από την τεχνητή νοημοσύνη. Αντιθέτως, αναδεικνύεται πιο αναγκαίο από ποτέ.

Σε έναν κόσμο γεμάτο μηχανές, αυτό που θα κάνει τη διαφορά… είναι ο άνθρωπος.