Η νέα τουριστική σεζόν ξεκίνησε με ηχηρές ελλείψεις: χιλιάδες θέσεις εργασίας παραμένουν ακάλυπτες, την ώρα που ξενοδοχεία και εστιατόρια παλεύουν να βρουν προσωπικό για να ανοίξουν τις πόρτες τους.
Παρά τις προσδοκίες για μια δυναμική τουριστική χρονιά, η πραγματικότητα είναι ζοφερή: περισσότερες από 80.000 θέσεις εργασίας στον τουριστικό και επισιτιστικό κλάδο παραμένουν κενές, οδηγώντας πολλούς επιχειρηματίες σε αδιέξοδο. Πολλές τουριστικές μονάδες δεν μπόρεσαν να λειτουργήσουν καν την περίοδο του Πάσχα, λόγω αδυναμίας στελέχωσης.
Η κατάσταση αυτή, που διαμορφώνεται εδώ και πέντε χρόνια, επιδεινώθηκε μετά την πανδημία, όταν χιλιάδες εργαζόμενοι εγκατέλειψαν τον κλάδο. Σήμερα, οι επιχειρήσεις αναγκάζονται να προσφέρουν 200-300 ευρώ παραπάνω σε μισθούς, ενώ επιχειρούν να “τραβήξουν” προσωπικό από άλλες επιχειρήσεις, δημιουργώντας ένα ανεξέλεγκτο «κυνήγι κεφαλών».
Παρότι η πολιτεία επιχειρεί να καλύψει τα κενά με εργαζομένους από τρίτες χώρες, οι εγκρίσεις θεωρούνται ελάχιστες και χρονοβόρες: συχνά χρειάζονται έως και 6 μήνες μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία και να μπορέσει να εργαστεί ο αλλοδαπός στη χώρα. Η αναμονή αυτή, σε συνδυασμό με την έλλειψη ειδικευμένου προσωπικού, καθιστά τις προσδοκίες ελπίδα χωρίς αντίκρισμα.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Τουρισμού – Επισιτισμού, Γιώργο Χότζογλου, οι αιτήσεις για επαναπρόσληψη φέτος είναι μειωμένες κατά 10%, υποδηλώνοντας την περαιτέρω υποχώρηση της συμμετοχής στον κλάδο. «Οι εποχικοί εργάζονται 15 ώρες ημερησίως, χωρίς ρεπό, και σε πολλές περιπτώσεις αναγκάζονται να εγκαταλείψουν αιφνιδιαστικά τη θέση τους. Δεν είναι λίγες οι καμαριέρες που παραιτούνται επειδή καλούνται να καθαρίζουν έως και 25 δωμάτια σε μια βάρδια», τονίζει.
Η απάντηση του Υπουργείου: Αναβάθμιση της εφαρμογής JOBmatch
Μέσα σε αυτό το κλίμα, το Υπουργείο Εργασίας επιχειρεί να παρέμβει με την αναβαθμισμένη πλατφόρμα JOBmatch της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΔΥΠΑ), η οποία τίθεται σε λειτουργία με νέα χαρακτηριστικά από την 1η Μαΐου. Η εφαρμογή στοχεύει να συνδέσει πιο αποτελεσματικά ανέργους με τουριστικές επιχειρήσεις, διευκολύνοντας την επιλογή βάσει τοποθεσίας, ειδικότητας και αμοιβής, και επιτρέποντας online συνεντεύξεις απευθείας από το κινητό.
Σε διάστημα 11 μηνών, η πλατφόρμα έχει ήδη φέρει σε επαφή 18.753 υποψηφίους με 2.631 επιχειρήσεις, προσφέροντας 12.486 θέσεις εργασίας και επιτυγχάνοντας 31.131 ταίριασμα προφίλ (matches). Ωστόσο, οι πραγματικές προσλήψεις είναι σημαντικά λιγότερες, καθώς αρκετές αγγελίες περιλαμβάνουν εξουθενωτικές απαιτήσεις, με όρους που προσεγγίζουν τα όρια της εκμετάλλευσης.
Ο κ. Χότζογλου επισημαίνει ότι, παρά τα θετικά μέτρα όπως η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας και οι μειωμένες εισφορές για εργασία σε νύχτες, αργίες και Σαββατοκύριακα, οι εργαζόμενοι συνεχίζουν να εγκαταλείπουν τον τουρισμό. Η απαίτηση για καλύτερες συνθήκες εργασίας και αξιοπρεπείς μισθούς είναι πλέον καθολική.
Το χάσμα γεωγραφίας και η αλήθεια πίσω από το matching
Η πλατφόρμα μπορεί να ενώνει προσφορά και ζήτηση, όμως ένα βασικό πρόβλημα παραμένει: ο γεωγραφικός παράγοντας. Ακόμα κι αν οι συνθήκες σε ένα νησί είναι εξαιρετικές, δύσκολα θα δελεαστεί ένας υποψήφιος από την ηπειρωτική Ελλάδα να μετακινηθεί για εποχική εργασία, ειδικά χωρίς διασφάλιση στέγης και όρων διαβίωσης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΔΥΠΑ, η μεγαλύτερη ζήτηση εντοπίζεται στη Ρόδο, ακολουθούμενη από Κέρκυρα, Αθήνα (Σύνταγμα), Κω, Θάσο, Ηράκλειο και Χανιά. Οι ειδικότητες με τη μεγαλύτερη ζήτηση είναι σερβιτόροι, μάγειρες, καμαριέρες, λαντζέρηδες και προσωπικό υποδοχής.
Παρά τις προσπάθειες για βελτίωση του εργαλείου JOBmatch, η ουσία παραμένει: αν δεν αλλάξουν ριζικά οι συνθήκες εργασίας, οι νέες τεχνολογίες δεν αρκούν για να σώσουν τη σεζόν.
